Şanlıurfa’da Tarih Öncesine Yolculuk: Göbeklitepe

Tarih öncesine yolculuk yapmak isteyenler ve Şanlıurfa’nın tarihine şahit olmak isteyenler için en önemli alanlardan biri olan Göbeklitepe, 2019 yılına damga vurmuştur.

İşte birçok insanın merak ettiği ve gidip görmek istediği Göbeklitepe ile ilgili detaylar:

Göbeklitepe Nerede Bulunuyor?

Şanlıurfa’nın 20 km uzağında yer alan Göbeklitepe, kuzeydoğuda ve Örencik köyü yakınlarında yer almaktadır. Göbeklitepe, 300 metre çağında ve 15 metre yüksekliğinde bir görüş alanına sahiptir.

Dünya’nın İlk Tapınağı: Göbeklitepe

Bu zamana kadar bilinen en eski yapıtlardan ve tapınaklardan daha da eski olan Göbeklitepe’nin neolitik döneme ait olduğu düşünülmektedir. Bu anlamda ilk inancın merkezi olma özelliğine de sahip olan bu tapınak, içerisinde yaklaşık olarak 20 tapınağı barındırmaktadır. Şu ana kadar ise 20 tapınaktan yalnızca 6’sı bulunmuştur. Bir yaşam alanı olarak karşımıza çıkan Göbeklitepe, mutlaka görülmesi ve gezilmesi gereken önemli alanlardan birisidir.

Göbeklitepe Tapınağın’ın İnşası

Göbeklitepe’nin inşası bundan binlerce yıl öncesine dayanıyor. Tapınağın inşa edildiği dönemin hikayesi ise bitki toplayarak ve hayvan avlayarak yaşamını sürdürmeye çalışan avcı- toplayıcı topluma kadar uzanıyor. İnşa sırasında kayalık bölgelerden büyük sütunların getirilmesi ve yük hayvanları olmadan malzemelerin taşınması muhtemelen birçok insanın bir araya gelmesi ile gerçekleştiriliyor.

Tapınağın içerisinde yer alan mağaralarda ise resimlere rastlamak mümkün. Avcılığı temsil eden resimlerden ziyade mağara içerisinde çeşitli hayvan figürleri de yer alıyor. Figür olarak taşların üzerine işlenmiş tilki, boğa, turna, yaban ördeği ve akrep resimleri bulunuyor. Farklı kabilelerin sembolleri olabileceği düşünülen resimler sanatsal açıdan anlam bakımı yönü ile dikkat çekiyor.

Göbeklitepe Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Şanlıurfa’da ortaya çıkan Göbeklitepe ile ilgili bilinmesi gerekenler

1. 2019 yılı, Göbeklitepe yılı olarak ilan edilmiştir. Dünya’nın ilk toplanma yeri olarak kabul edilen Göbeklitepe, ülkemizin tarihi açıdan önemli merkezlerinden biri olan Şanlıurfa için büyük önem taşıyor.
2. Dünyanın en önemli turistik merkezlerinden biri olarak kabul edilen Göbeklitepe, 2011 yılında Dünya Mirası Geçici Listesi’ne UNESCO tarafından alınmıştır.
3. Göbeklitepe’nin tanıtımları başta Haliliye Belediyesi olmak üzere hızlı bir şekilde devam etmektedir. Daha Eskisi Yok sloganı ile tanıtımları devam eden ilk tapınak ve antik yer, Şanlıurfa’nın 20 kilometre kuzeydoğusunda yer alıyor. Yıllar boyunca önemsenmeyen ve gelişmesi yönünde olanak sağlanmayan ören yeri, Göbeklitepe ile birlikte iyileştiriliyor ve imkanlar bu doğrultuda artırılıyor.
4. İlk yerleşik yaşama geçildiğinin ve ilk buğdayın atasının atıldığı yapı olarak gün yüzüne çıkan Göbeklitepe, üzerindeki hayvan kabartmaları ve değişik figürleri ile dikkat çekiyor. Dikili taşların üzerine yapılan hayvan kabartmaları arkeologlar tarafından inceleniyor ve bu yapıların kesinlikle zamanın ötesinde yapılar olduğu vurgulanıyor. Örneğin, yapıt içerisinde yer alan bir dikili taşın soğuk savaş dönemine ve meteor çarpması sonucu yaşanan bir dönemi anlatabileceği düşünülüyor.
5. Tarihin bilinen ilk kült merkezi durumunda olan Göbeklitepe, tabanlarının sıvı geçirmez şekilde tasarlanması yönü ile de oldukça dikkat çekiyor. Bu ve bunun gibi ipuçları, arkeologlara ve o dönemi incelemeyen insanlara büyük ölçüde yardımcı oluyor.
6. Göbeklitepe kazılarında bulunan her bir veri ve yapı insanlık tarihi için çok önemli gelişmelerin yaşanmasına neden oluyor.
7. En ilginç buluntular arasında yer alan üç boyutlu hayvan kabartmaları, insanı “bu yapılar nasıl yapılmış, nasıl tasarlanmış” demekten alıkoyamıyor. Üç boyutlu hayvan kabartmaları haricinde T formlu anıtsal dikili taşlarda dikkat çekiyor.

Göbeklitepe ve Göbeklitepe detayları hakkında bilgiler bu şekildedir.